De Europese Bankautoriteit (EBA) heeft een ESG-dashboard geïntroduceerd. Dit is om een beter inzicht te krijgen in klimaatgerelateerde risico’s binnen de Europese bankensector. Het dashboard bevat diverse indicatoren waarmee banken en toezichthouders de klimaatrisico’s kunnen monitoren en onderling vergelijken.
De gevolgen van klimaatverandering zijn niet langer een vaag toekomstbeeld, maar vormen een concreet risico. Denk aan strengere duurzaamheidsregels, veranderende marktvraag of schade door extreem weer. Om deze risico’s in te schatten, te voorkomen of voldoende buffers aan te leggen, hebben banken betrouwbare informatie nodig.
Het ESG-dashboard van de Europese Bankautoriteit (EBA) maakt gebruik van gegevens die banken verplicht moeten aanleveren. Deze gegevens worden aangeleverd in hun ESG-rapportages (Environmental, Social & Governance). Het dashboard richt zich zowel op transitierisico’s, zoals de impact van strengere klimaatwetgeving. Het richt zich ook op fysieke risico’s, bijvoorbeeld schade door extreem weer. Uit de eerste gegevens blijkt dat gemiddeld 61 procent van de bancaire leningen in Europa nog steeds wordt verstrekt aan sectoren die bijdragen aan klimaatverandering. Nederlandse banken behoren tot de uitschieters met een aandeel van meer dan 70 procent.
De lancering van het dashboard komt op een moeilijk moment. Hoewel de EBA benadrukt dat dit hulpmiddel bedoeld is om banken te ondersteunen, wordt het bredere rapportagekader waarop het gebaseerd is juist afgeschaald. De Europese duurzaamheidsregels (CSRD en de bijbehorende EU-taxonomie) worden aanzienlijk ingeperkt. Bedrijven zullen mogelijk minder informatie over hun klimaatimpact hoeven aan te leveren. Dat is jammer, omdat die data juist essentieel zijn voor banken om klimaatrisico’s goed te kunnen beoordelen.
Wanneer die gegevens ontbreken, zijn banken aangewezen op ESG-ratings of sectorbenchmarks, maar die brengen uitdagingen met zich mee. Deze modellen zijn vaak niet transparant, gebaseerd op verouderde of onvolledige data en bieden weinig inzicht in toekomstige risico’s. Hierdoor dreigen banken bij kredietbeslissingen afhankelijk te worden van onvolledige of onbetrouwbare informatie. In 2007 bleek al dat het vertrouwen op ratingbureaus voor risico-inschattingen, gebaseerd op terugkijkende data, tekortschiet.
Ondanks politieke tegenwind blijft het essentieel om vast te houden aan een uniform Europees rapportagekader voor bedrijven. Zowel financiële als niet-financiële instellingen profiteren van een helder inzicht in de klimaatrisico’s. Alleen dan kunnen banken hun verantwoordelijkheid nemen, risico’s zorgvuldig beoordelen en de transitie naar een duurzamere economie ondersteunen.
Het ESG-dashboard is een stap vooruit, maar zonder een solide informatiebasis blijft het voor banken als varen in dichte mist. Ze missen de zekerheid van een vuurtoren – met alle risico’s van dien.
| Dit is een expertquote van Danny Janssen, Forvis Mazars |