De Najaarsnota 2024 laat zien dat de overheid dit jaar minder geld heeft uitgegeven dan oorspronkelijk begroot, wat resulteert in een daling van het begrotingstekort en een lichte afname van de overheidsschuld.
In totaal is er 3,2 miljard euro minder uitgegeven, waarvan 2,1 miljard euro komt door onderuitputting bij de departementen, en 1,2 miljard euro door mee- en tegenvallers. De onderuitputting heeft verschillende oorzaken, zoals de krapte op de arbeidsmarkt en een lager dan verwachte uitgave aan subsidies.
Lagere uitgaven bij ministeries
De grootste besparingen zijn geboekt bij de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (552 miljoen euro) en Economische Zaken (450 miljoen euro), evenals het ministerie van Financiën (236 miljoen euro). Daarnaast zijn er verschillende mee- en tegenvallers, zoals hogere EU-afdrachten (676 miljoen euro) en lagere uitgaven voor asiel (319 miljoen euro). Deze lagere uitgaven dragen bij aan de verbetering van het EMU-saldo, maar niet genoeg om de begroting volledig in balans te krijgen. De onderuitputting en mee- en tegenvallers leiden er dus niet toe dat het begrotingstekort verder verbetert.
Steun voor Oekraïne en lagere opvangkosten
De overheid steunde Oekraïne met 750 miljoen euro, dat dit jaar niet werd uitgegeven en wordt doorgeschoven naar volgend jaar. De lagere instroom van Oekraïense vluchtelingen zorgde voor minder uitgaven aan opvang, wat bijdroeg aan een verbetering van het EMU-saldo met 0,1%. Deze besparingen helpen de overheidsfinanciën stabiliseren en versterken de begroting op lange termijn.
Begrotingstekort en overheidsschuld
Het begrotingstekort voor 2024 komt uit op -1,5% van het bruto binnenlands product (BBP), een lichte verbetering ten opzichte van de eerdere raming van de Miljoenennota 2025. Ook de overheidsschuld daalt licht naar 43,9%, wat een verbetering van 0,3% betekent. De definitieve cijfers voor het EMU-saldo en de overheidsschuld worden bekendgemaakt in het Financieel Jaarverslag van het Rijk op Verantwoordingsdag, de derde woensdag van mei.