Een prachtige dag voor alle bedrijven die via de zon energie opwekken, tenminste, dat hopen we met alle veranderingen van de afgelopen tijd. Met twee man vanuit de redactie van WijNoordHolland.nl trokken we richting congreslocatie Taets op het Hembrugterrein in Zaanstad. Dat duurzaamheid leeft in Noord-Holland blijkt wel uit het feit dat het gratis event ‘uitverkocht’ was.
Een volle bak dus bij Congres Energieregio Noord-Holland, met bezoekers uit met name overheden en stakeholders uit de energie- en verduurzamingsindustrie. Wie we echter weinig terugzagen, waren degenen waar het toch ook voor een belangrijk deel over ging, ondernemers en burgers.
Plenaire sessie: muziek en kathedralen
De organisatie krijgt een dikke duim omhoog, alles was goed geregeld en het programma verliep volgens schema. Het begon met een plenaire sessie waarbij samen muziek werd gemaakt. Voor ons iets te zweverig, maar dat is persoonlijk, wij komen voor de inhoud. De kern erachter begrijpen we wel: verbinding, samenwerken, loskomen, met als resultaat muziek. Energietransitie werkt ook zo. Iemand is enthousiast en neemt het voortouw, neemt anderen mee in het verhaal, die raken ook enthousiast en doen mee. En voordat je het weet, wekken we samen in Nederland voor meer dan de helft duurzame energie op.
Daarna ging het in het plenaire deel over kathedralen bouwen. Antropoloog Danielle Braun liet zien hoe iets megalomaans, wat in die tijd onuitvoerbaar leek, zoals de Notre-Dame, toch gebouwd kon worden door samenwerking en het werk te verdelen. Hetzelfde gold voor een ondergrondse tempel in de bergen van Italië. Illegaal gebouwd door de Damanhur-commune, werd deze uiteindelijk door de Italiaanse overheid gedoogd en zelfs officieel beschermd. Voor de duidelijkheid, buiten een boormachine had deze community geen professioneel gereedschap. Vele handen klaarden de klus.
Braun legde uit dat bij veranderprocessen iedereen verschillende rollen vervult. Zo is er de Chief, die zorgt dat de ‘winkel’ draait, de Sjamaan, de veranderaar, de Manager, die naar de uitvoerbaarheid kijkt, de Verbeelder als andersdenkende, en als laatste de Rituelenbegeleider, die troost biedt aan degenen die moeite hebben met het veranderproces. Vul zelf maar in waar jij als ondernemer staat. Het gaat hier natuurlijk over de toekomst van onze energievoorziening, maar dit kan je ook in het perspectief zien van je eigen onderneming.
Wachttijden voor bedrijven voor aansluiting op stroomnet verdubbeld
Het klinkt wellicht wat ver van het bed voor ondernemers, maar dat was het zeker niet. De wachtlijsten voor een aansluiting op het stroomnet blijven groeien voor bedrijven. In een jaar tijd is de wachttijd verdubbeld tot 12.000. Dat is voor ons allemaal geen goed nieuws en betekent dat er zaken anders moeten. Een bedrijf dat nu wil uitbreiden en alles daarvoor geregeld heeft, moet maar afwachten wanneer het aan de beurt is voor een stroomaansluiting. Dat heeft economische gevolgen. Ondernemingen hebben de mogelijkheden om te groeien, maar kunnen dat niet.
Grootste deel van de energie gaat naar warmte
Voor iedereen die het woord ‘duurzaam’ een beetje moe is, denk liever aan groei en potentieel. Wat in de sessies onder andere naar voren kwam, is dat het grootste deel van de energie die we met elkaar gebruiken, wordt ingezet om warmte te creëren, zowel in de industrie als thuis. Waar we in het verleden vooral afhankelijk waren van Rusland, leunen we nu op de VS. De internationale verhoudingen zijn echter flink veranderd, en dat gaat de komende jaren waarschijnlijk effect hebben op bedrijven.
Nu kan je zeggen, ‘misschien valt het mee’, maar misschien ook niet. En dan?
Sessie: Samen bouwen aan het energiesysteem van de toekomst
Bij de sessie Samen bouwen aan het energiesysteem van de toekomst door Liander en SPDE gingen de gesprekken meteen behoorlijk de diepte in, mede door de actieve participatie van de deelnemers. Zo werd aangegeven dat vrijwel alle progressieve maatregelen van het vorige kabinet op het gebied van energietransitie door de huidige regering ongedaan zijn gemaakt.
Op deze manier is de overheid een onbetrouwbare partner waar je niet blind op kunt vertrouwen. Daarom werd juist ingezoomd op wat je nu zelf wél kunt doen, als stakeholder in de energiesector, lokale overheid of bedrijf. Wet- en regelgeving zijn in ieder geval een struikelblok als het gaat om energietransitie, volgens Teun Bokhoven van SPDE. Wet- en regelgeving die 100 jaar oud is, voldoet volgens Bokhoven vandaag de dag niet meer. Er zijn wel aanpassingen geweest, maar niet voldoende om snelle progressie mogelijk te maken.
Hoe breng je energie in beeld?
Pia Dijkstra en Ilse Tanis van bureau Emma gaven een sessie over hoe je kernboodschappen overbrengt op verschillende doelgroepen. Dit werd een interactieve workshop waarbij de deelnemers, inclusief deze journalist, zelf aan de slag gingen. Wij kregen opdrachten waarbij centraal stond hoe je een toch redelijk complexe boodschap, zoals energietransitie, op de kaart kunt zetten. Hoe informeer je je doelgroep en laat ze meebewegen. En eigenlijk kwam hier de Kathedraalgedachte weer tevoorschijn.
Mijn gesprekspartner tijdens de interactieve sessie, een medewerker van gemeente Over-Amstel vertelde over de vele activiteiten en wensen die de gemeente op dat gebied heeft. En door de vele wensen en projecten ging de boodschap eigenlijk verloren. Maak het klein, verdeel het werk en bouw de ‘Kathedraal'” had ik ondertussen al opgepikt en gedeeld met haar.
Wat wat ons betreft wel duidelijk was, is dat energietransitie niet één ding is, anders dan het woord doet vermoeden. Het is een wirwar van zaken die met elkaar te maken hebben. Maar als ieder een deel oppakt van al die zaken, komt er vanzelf structuur in de chaos en zorgen ondernemers van Nederland samen voor de bouw van onze eigen Kathedraal/Energievoorziening.
